Bankimut, Kalaallit Nunaannut tamarmut pitsanngorsaasumut, sulilernissat takorloorpiuk? Grønlandsbankimi atuisutta takorluugaannik piviusunngortitsinissaannik ikiortarpagut, piukkunnaatilinnillu tamanik, bankimi nutaajuguit misilittagaqaruilluunniit, ujartuiuarluta.
Kalaallit Nunaannut nooqqammerpit?
Kalaallit Nunaanni najugaqarlunilu sulineq inuunermi misigisatsialaavoq - ilaqutariinni tamanut. Tamaani inooriaaseq avatangiiserlu piugunaatsoq takussavat. Atorfimmut atatillugu najukkat nutaaliaasunit ilinniarnissamut peqqinnissamullu periarfissiinikkut, nooqqaarninni aallartilluarnissannut ikiussavatsigit.
Kalaallit Nunaaannut nooqqammerlutit apeqquterpassuusinnaapput. Ilaallu maana akiniarsaraagut:
Angalanerit
Kalaallit Nunaata Danmarkillu akornganni angalaneq akunnernik sisamaniit tallimanut sivisussuseqartarpoq. Aalborgimit, Billundimit Kastrupimillu Nuummut toqqaannartumik pisinnaavoq. Tamaanngaanniit nunap sinneranut, illoqarfinnut anginernut ingerlaqqittoqarsinnaalluni.
Ineqarneq
Grønlandsbankip suleqatinut nuuttunut, atorfimmut atatillugu najukkanik neqeroorsinnaasarpoq. Ineqarnermut akit akigititanut allanut naleqquppoq atuinerlu Danmarkimi atugassarititanut assingullutik. Benzin/uulia Danmarkimi akigititanit annikinnerupput, maani akitsuutit annikinnerummata. Illoqarfiit erngup nukissiorfillit (aamma Nuummi).
Akigititat aajuku: Nukissiorfiit Priser
Paaqqinnittarfiit, meeqqat atuarfii ilinniarnertuunngorniarfiillu
Kalaallit Nunaanni pisortat paaqqinnittarfii atuarfiilu arlaliupput. Nuummi nammineq ingerlasunik paaqqinnittarfeqarpoq aammalu Grønlandsbankimit piginneqataaffigineqartoq atuarfik namminersortoq. Sulisut meeraasa atuarfimmut utaqqisuni salliutinneqarnissaat periarfissiissutigisarparput.
Nuuk, Aasiaat, Qaqortoq aamma Sisimiuni pisortat ilinniarnertuunngorniarfeqarput, GUX-inik taasakkanik. Taakku qinnuteqarfiup nalaani, najugaqavissunut qinnuteqarnissamut periarfissaqarput.
Uumasuut qujagisat
Nunap immikkoortuisa ilaannut qimminik qitsunnillu eqqussinissaq periarfissaqarpoq. Qaasuitsup avannaanut nuussaguit soorlu Sisimiut, Ilulissat Aasiannulluunniit, taava qimminik eqqusseqqusaanngilatit. Kalaallit qimmiat illersorniarlugu inatsisit peqqutaapput. Illoqarfinni allani najugaqarniarneq najoqqutaralugu qimmeqarneq qitsuuteqarnerlu akuerisaapput. Grønlandsbankip suliffimmut atatillugu najukkani uumasuuteqarnissaq akuerisaavoq.
Qimmimik qitsummilluunniit eqqussitinnak, akuersissummik kommunemut noqqaassaatit.
Qimmit qitsuillu eqqutinnginneri aamma piaqqiorsinnaajunnaartillugillu akiuussusersimassapput.
Akileraartarneq akitsuutillu
Kalaallit Nunaanni flad skat-imik akileraartoqartarpoq, qanorluunniit akissarsiaqaraanni assigiimmik akileraariaasilik. Kommunemut sumut nuunneq apeqqutaalluni akileraarutaasarpoq 42-44%. Nunatsinni momseqanngilaq, imaappoq Danmark-imi pisiat momsinik utertitsinissamik periarfissaqartarput. Suliffeqarfiup pisiffigisap momsimik utertitsinissaq isumagisarpaa. Aningaasanngorlugit tiguniaraanni illoqarfigisap akileraartarnermut allaffiani tamanna tikinnermit qaammatit pingasut iluini pisarpoq.
TV, internet aamma angallattakkamik oqarasuaateqarneq
Kalaallit Nunaanni internet atorlugu isiginnaarnissamut atortoqarpoq Danmarkimi pissutsinut assingusunik, attaveqaatillu ataavartumik sukkatsisarneqarlutik.
Danmarkimi akigititanit akisunerulaarput maanalu takuneqarsinnaallutik: www.tusass.gl
Kalaallit Nunaanni pisiniarneq
Pisiassat Danmarkimi pisiassanut assingupput akisunerulaarlutilli aammalu Danmarkimit Europamillu naatsorsuuteqarnerullutik. Ukiuni kingullerni nioqqutissat Islandimit kangianillu tikittalerput, allamiut amerliartorneri ilutigalugu. Pisiassat timmisartumik tikiunneqartartut akisunerusarput (naatitat allallu), illuatungaanilli neqit aalisakkallu akikinnerullutik.
Nakorsat, kigutit nakorsaat napparsimmavillu
Peqqinnissaqarfik Danmarkut naleqqiullugu allatulaaq ingerlavoq. Tamaani namminersortunik nakorsaqanngilaq. Illoqarfigisamili napparsimavimmut napparsimanermi misissortinnissamiluunniit saaffiginnittoqartarluni, tassanilu aamma nakorsaatinik akeqanngitsunik pisoqartarluni.
Pisortani kigutit nakorsaat inuiaqatigiit kigutitigut peqqissusiannut tunngatillugu sunilluunniit suliaqartarput.
Illoqarfinni annerni nakorsiartarfeqarpoq pinasuartumik nakorsiussissaguit. Peqqinnissaqarfimmukarneq danskit naalagaaffianni innuttaassuseqaraanni akeqanngilaq.